Według nauki, antropogeniczne
ocieplenie systemu klimatycznego Ziemi i towarzyszące mu efekty nie ulegają
wątpliwości. Raport Specjalny IPCC szacuje, że działalność ludzka spowodowała globalne ocieplenie o około 1,0°C
powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej, z prawdopodobnym zakresem od
0,8°C do 1,2°C. Jeśli globalne ocieplenie będzie nadal postępowało w obecnym tempie, prawdopodobnie osiągnie 1,5°C między 2030 a 2052 r. Jest to granica, po przekroczeniu
której zapewne nie da się uniknąć katastrofalnych skutków globalnego
ocieplenia dla biosfery i ludzkości.
Aby nie dopuścić do
przekroczenia progu 1,5°C lub przekroczyć go w niewielkim stopniu, globalne
antropogeniczne emisje CO2 netto muszą zostać obniżone o około 45% do
2030 r. w porównaniu z poziomem z 2010 r. i osiągnąć zero netto około 2050 r. Emisje substancji innych niż CO2 muszą również ulec głębokim redukcjom.
Ograniczenie globalnego ocieplenia
do 1,5°C wymaga szybkich i daleko idących zmian społecznych i
gospodarczych prowadząc do dostosowania społeczeństwa i gospodarki do
nowych realiów. Niezbędne są transformacje we wszystkich dziedzinach życia
społeczno-gospodarczego, zwłaszcza zmiany filozofii podejścia, rozwoju i
zarządzania oraz zmian prawnych w obszarach energii, transportu, infrastruktury, systemów przemysłowych, ekonomii, biznesu, technologii, zdrowia,
bezpieczeństwa, gospodarki wodno-środowiskowej oraz polityki, komunikacji i
partycypacji społecznej. Transformacje systemów muszą być
bezprecedensowe pod względem skali, być związane ze znacznym ograniczeniem
emisji we wszystkich sektorach, szerokim pakietem działań adaptacyjnych oraz znacznym wzrostem inwestycji w odpowiednich obszarach, w tym inwestycji w zielony rozwój.
Podgrzewamy naszą planetę, emitując do atmosfery
gazy cieplarniane, w tym dwutlenek węgla i inne długożyjące gazy cieplarniane,
zmieniamy znacząco obieg wody, węgla i wielu substancji w przyrodzie prowadząc
do zachwiania i niszczenia wielu naturalnych procesów od których zalezą warunki
życia na powierzchni naszej planety. Tempo zmian, w tym wzrostu średniej temperatury planety, jest bezprecedensowe.
Bez szybkich i zakrojonych na szeroką skalę działań narastające fale upałów i inne zjawiska ekstremalne będą coraz bardziej niszczycielskie, poziom morza będzie podnosił się coraz szybciej, spadną plony i zmniejszy się dostęp do wody. To obniży poziom życia ludzi, a licznych zmusi do migracji lub pozbawi ich życia. Większość tych zjawisk i ich konsekwencji dotyczy również Polski.
Konieczna
jest szybka dekarbonizacja wszystkich sektorów gospodarki oraz zwrot w stronę bezemisyjnych źródeł
energii. Podstawą wszelkich działań musi być rzetelna wiedza
naukowa i współpraca międzysektorowa, odpowiedzialność instytucjonalna i
zaangażowanie społeczeństwa.
